■ کشورهایی که از انرژی خورشید برای تولید آب شیرین بهره می‌برند بخش دانش و فناوری

در پارک خورشیدی محمد بن راشد آل مکتوم که روند ساخت و ساز آن در نزدیکی شهر دوبی، امارات، دنبال می شود، یک تاسیسات آب شیرین کن طی ماه جاری میلادی عملیاتی خواهد شد. این سیستم که از آرایه ای از پنل های خورشیدی و باتری ها نیرو می گیرد روزانه ۱۳,۲۰۰ گالن آب آشامیدنی را برای استفاده در این سایت تولید می کند. اگرچه این رقم در برابر تاسیسات آب شیرین کن دیگر ناچیز است اما گام نخست در مسیر پاسخ به پرسشی کلیدی محسوب می شود: آیا کشورها می توانند استفاده از سوخت های فسیلی را برای تامین آب شیرین خاتمه دهند؟

به گزارش "گروه علم و فناوری" عصرایران، ساخت صدها تاسیسات آب شیرین کن در نقاط مختلف جهان دنبال می شود زیرا ارزش آب شیرین به طور روز افزون در حال افزایش است. بنابر گزارش موسسه پژوهشی سیاست غذایی بین المللی، بیش از نیمی از جمعیت جهان تا سال ۲۰۵۰ در صورت تداوم روندهای فعلی با خطر کمبود آب مواجه هستند.

در ایالت کالیفرنیا که با خشکسالی دست و پنجه نرم می کند، تاسیسات یک میلیارد دلاری کارلزبد (Carlsbad) واقع در شمال سن دیگو روزانه ۵۴ میلیون گالن آب شیرین تولید خواهد کرد.

از سوی دیگر، تاسیسات آب شیرین کن سورک در سرزمین های اشغالی می تواند بیش از ۱۶۰ میلیون گالن آب در روز تولید کند.

اما این تاسیسات آب شیرین کن چندان بدون عیب و ایراد نیستند زیرا از نیروی استفاده می کنند که تولید آن در بیشتر موارد با انتشار گازهای گلخانه ای مرتبط است و در نهایت به وخیم‌تر شدن مشکل خشکسالی منجر می شود.

به عنوان مثال، عربستان روزانه حدود ۳۰۰ هزار بشکه نفت برای نمک زدایی آب دریا استفاده می کند که ۶۰ درصد از آب شیرین مورد نیاز این کشور را تامین می کند. بدون تردید، این روشی پایدار و دوستدار محیط زیست محسوب نمی شود. یافتن روشی برای تولید آب شیرین بدون سوزاندن سوخت های فسیلی اقدامی کلیدی و مهم نه تنها برای کشورهای بیابانی در خاورمیانه بلکه برای بسیاری از نقاط دیگر جهان است.

در شرایطی که تاسیسات آب شیرین کن خورشیدی دوبی مجموعه کوچکی محسوب می شود اما سال آینده تاسیساتی بسیار بزرگتر در شهر الخفجی، عربستان قرار است عملیاتی شود. این تاسیسات روزانه ۱۶ میلیون گالن آب شیرین تولید خواهد کرد که برای تامین نیازهای جمعیت محلی کافی است. شرکت اسپانیایی ابنگوا ساخت این تاسیسات را به همراه شرکت عربستانی ادونسد واتر تکنولوجی بر عهده دارد.

بنابر گزارش بانک جهانی، متاسفانه ساخت تاسیسات آب شیرین کن خورشیدی در حال حاضر پر هزینه است و هزینه تولید آب شیرین از این طریق سه برابر تاسیساتی است که به شبکه برق سراسری متصل هستند. تاسیسات آب شیرین کن باید ۲۴ ساعت شبانه روز فعال باشند و بر همین اساس به بسته های باتری گران قیمت نیاز است تا در زمانی که نور خورشید وجود ندارد، اختلالی در عملکرد مجموعه ایجاد نشود. به لطف افزایش بهره‌وری و کاهش قیمت نیروی خورشیدی، انتظار می رود هزینه ها به سرعت کاهش یابند.

یکی دیگر از عوامل پر هزینه بودن تاسیسات آب شیرین کن خورشیدی بزرگ نیاز به فضای بسیار زیاد برای پنل های خورشیدی است. این به معنای آن است که آب شیرین کن های خورشیدی در مقیاس کوچک می توانند اقتصادی‌تر باشند. به عنوان مثال، مرکز پژوهشی فناوری آب در دانشگاه UCLA چندین تاسیسات خورشیدی کوچک را در سنترال ولی کالیفرنیا برای نمک زدایی فاضلاب کشاورزی و استفاده از آن در شهرهایی که فاقد منابع آب پاک هستند، ساخته است.

مأخذ: عصرایران